Президент Қасым-Жомарт Тоқаев өткен жылдың қыркүйегінде Қазақстан халқына арнаған Жолдауында 2025 жылды Жұмысшы мамандықтар жылы деп жариялап, еңбек, кәсібилік және сапалы техникалық және кәсіптік білім беруді елдің экономикалық өсімі мен тұрақты дамуының негізгі факторлары ретінде айқындады. Мемлекет басшысы өз ісінің нағыз мамандары ұлттың жаңа сапасын қалыптастыратынын атап өтіп, еңбек адамының мәртебесін арттыру мемлекеттік саясаттың басым бағытына айналуға тиіс екенін айтты.

Бұл шешім экономика мен қоғамның объективті сұранысына – білікті кадрларға деген қажеттілікке, дуальды оқытуды дамытуға және адал еңбекке деген құрметті қалыптастыруға берілген жауап болды. Жұмысшы мамандықтар жылының жариялануы мемлекет, бизнес және білім беру жүйесі үшін ортақ стратегиялық бағытты белгіледі.

Мемлекет басшысының Жолдауында қойылған міндеттерді іске асыруға «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы алғашқылардың бірі болып кірісті. Өңірлік палаталардың кең желісін пайдалана отырып, ҰКП ел бойынша жүйелі жұмыс жүргізіп, жұмыс берушілер, колледждер, мектептер және мемлекеттік органдар арасындағы өзара іс-қимылдың негізгі алаңына айналды.

2025 жылы Палата іс-шараларды ұйымдастырумен ғана шектелмей, кадр даярлау процесіне бизнестің іс жүзінде қатысуын қамтамасыз етті. Өнеркәсіп пен энергетикадан бастап агросектор мен қызмет көрсету саласына дейінгі түрлі салалардағы кәсіпорындар кәсіби бағдар беру, тәлімгерлік, дуальды оқыту және болашақ мамандардың практикалық даярлығына тартылды. Мұндай тәсіл декларациялардан нақты нәтижелер мен тұрақты серіктестіктерге көшуге мүмкіндік берді.

Дуальды оқытудың ауқымын кеңейту

2025 жылы 9 439 кәсіпорын (жалпы санның 2,2%-ы) техникалық және кәсіптік білім беру ұйымдарының 460-ымен (59,5%) дуальды оқыту туралы келісімшарттар жасады. Нәтижесінде 94 241 студент (16,6%) кадр даярлау процесіне тартылды. Дуальды оқытудың барлық үрдісі толықтай цифрландырылып, келісімшарттарды келісу мен жасасудан бастап, оларды тіркеу және ҰКП сайтындағы Тізілімге орналастыру ісіне дейін автоматтандырылды. Электронды платформа жаңа серіктестерді қосуды, оқу жоспарларын келісуді, электронды оқу күнделігін жүргізуді және болашақ қызметкердің портфолиосын қалыптастыруды қамтамасыз етеді.

Қостанайда «СарыарқаАвтопром» ЖШС базасында халықаралық Қазақстан-Германия дуальды оқыту орталығы ашылды. Бұл үздік тәжірибелер мен халықаралық стандарттарды енгізуге жол ашады.

Тәлімгерлік және кәсіби стандарттар

«Атамекен» кәсіпкерлер палатасы дуальды оқытудың негізгі элементі ретінде тәлімгерлік институтын дамыту бастамасын көтерді. 2025 жылы 20 Тәлімгерлік мектебінде тренер-мультипликаторлар дуальды оқытуға қатысатын кәсіпорындардың 3 528 тәлімгерін оқытты.

«Жұмыс орнында оқыту тәлімгері» кәсіби стандарты әзірленді.

Қазақстанның кәсіптік білім беру тарихында алғаш рет ҰКП 22 тренер-мультипликаторды дайындады. Бұл дуальды оқытуға тартылған кәсіпорындардың барлық тәлімгерін ауқымды түрде оқытуға мүмкіндік береді.

Кәсіби жетістіктерді мойындау

ҰКП экономиканың басым салалары бойынша 12 Кәсіби біліктілікті тану орталығын (КБТО) аккредиттеді. Олар: IT, туризм және қонақжайлылық, электроника және байланыс, тау-кен өнеркәсібі, құрылыс, өңдеу өнеркәсібі, HR.

2025 жылы алғаш рет бизнес-қоғамдастық атынан ҰКП үздік кәсіпорындар, колледждер мен тәлімгерлер арасында «Кәсіби маман» республикалық конкурсын өткізді. Жеңімпаздарды салтанатты марапаттау рәсімі Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың қатысуымен өтті.

Өңірлік бастамалар мен іс-шаралар

Өңірлердегі бизнес-қоғамдастық барлық іс-шараларға белсенді қатысты:

- 30 мыңнан астам студент пен оқушыны қамтыған 20 кәсіби бағдар беру іс-шарасы: ашық есік күндері, кәсіпорындарға экскурсиялар және мамандықтар жәрмеңкелері («Bolashaqqa jol», Ақтөбе обл.; «QazTehno» ЖШС, Қарағанды обл.; «СарыарқаАвтопром», «KamLitKZ», «АгромашХолдинг KZ» АҚ, «Милх» ЖШС, Қостанай обл.; «Қазақмыс» корпорациясы, «Ұлытау-нан», «Казтехфильтр», Ұлытау обл.).

- «Менің мамандығым – менің болашағым» атты 12 конкурс-презентация (ШҚО, Алматы, Қарағанды).

- 7 көрме-байқау: «ASPARA Fashion week» халықаралық сән апталығы (Жамбыл обл.), «Көктем шуағы» студенттер сән және шаш үлгілері көрсетілімі (Атырау обл.), WorldSkills, JasSkills, DeafSkills қалалық чемпионаттары (Астана).

- «DostiSkills Zhambyl 2025» халықаралық салалық чемпионаты («Сән технологиялары» құзыреті, Жамбыл обл.).

- 8 форум, оның ішінде «Abai Fashion» (Абай обл.), жұмыс берушілер бірлестіктерінің форумдары, Жұмыс берушілер күніне арналған форумдар (Астана, Жамбыл обл.), «Жаңашылдық пен табыс: креативті кәсіпкерлер дәуірі» (Қызылорда обл.), Women in Business / Өнеркәсіптегі әйелдер (Алматы қ.).

-Солтүстік Қазақстан облысындағы колледждерде бизнестің негіздері бойынша шеберлік сабақтары.

- Батыс Қазақстан облысында жоғары деңгейде өткен алғашқы облыстық тәлімгерлер слеті.

Жұмысшы мамандықтар жылы болып белгіленген 2025 жыл мемлекет, бизнес және білім беру жүйесінің үйлесімді әрекетінің тиімділігін көрсетті. «Атамекен» ҰКП білікті кадрларды даярлау, дуальды оқытуды енгізу, тәлімгерлікті дамыту және жұмысшы мамандықтарының беделін арттыру бағытында сенімді серіктеске айналып, Қазақстан жастарының болашақ экономикалық өсімі мен кәсіби дамуына берік негіз қалады.